Autosabotaż to zjawisko, które może mieć poważne konsekwencje dla naszej kariery zawodowej. Czy kiedykolwiek byłeś o krok od realizacji dużego projektu lub pozyskania kluczowego klienta, a nagle wszystko zaczęło się psuć? Czy zdarzało się, że pomimo wielkiego zaangażowania i wysiłku, coś zawsze szło nie tak? To niekoniecznie wynik złego losu czy niefortunnego zbiegu okoliczności. Może to być efekt autosabotażu. Znowu odpuściłeś przed samym końcem oddania projektu, aby móc utwierdzić się w negatywnych przekonaniach o samym sobie. Tym samym odebrałeś sobie możliwość cieszenia się z sukcesu i wysiłku, który włożyłeś w swoją pracę nad tym zadaniem. Przeczytaj artykuł i dowiedz się, czym właściwie jest autosabotaż i jak sobie z nim radzić.

Spis treści:

Czym jest autosabotaż w pracy? Definicja

Jakie są różne formy autosabotażu w pracy?

Jakie są przyczyny autosabotażu w pracy?

Jak radzić sobie z autosabotażem?

Czym jest autosabotaż w pracy? Definicja 

Autosabotaż to często nieuświadomiona (lub częściowo uświadomiona) agresja wymierzona przeciwko sobie. Ujawnia się w różnych sytuacjach, zarówno w życiu osobistym, jak i na drodze kariery. Wbrew temu, co może się nam wydawać, przez takie działanie mózg próbuje nas chronić. To odpowiedź organizmu na zmęczenie, próbę opuszczenia strefy komfortu czy strach przed rzeczami nieznanymi. Ten mechanizm jest często obecny u dorosłych dzieci z dysfunkcyjnych rodzin. Pamiętaj, że stosując autosabotaż minimalizujesz swoje szanse na osiąganie celów. 

W pracy autosabotaż może przejawiać się jako nieustanna samokrytyka lub prowokowanie innych do krytykowania. Inną formą jest karanie siebie za błędy, nieustanne spodziewanie się najgorszych rzeczy, odciąganie wdrożenia projektu przez wieszczenie złych zdarzeń. Bardzo często działaniom sabotażowym towarzyszy niskie poczucie własnej wartości.

Jakie są różne formy autosabotażu w pracy?

Autosabotaż może mieć wiele form, które często są niezauważalne dla osoby, która go stosuje. Zwykle jest on subtelny i trudny do wychwycenia, ponieważ możemy myśleć, że robimy wszystko, co w naszej mocy, aby osiągnąć nasze cele, podczas gdy w rzeczywistości podejmujemy decyzje, które nas od nich oddalają. Sabotowanie czasem przybiera formę utrwalania negatywnych przekonań na swój temat, podważania własnej pewności siebie i obniżania samooceny. Oto kilka przykładów:

• Bardzo często autosabotaż przybiera formę prokrastynacji w postaci odwlekania ukończenia projektu lub wymyślania niekończących się wymówek, aby nie usiąść do trudnego zadania. Więcej na temat takiego postępowania przeczytasz w artykule: Jak nie odkładać spraw na później? 6 skutecznych sposobów na walkę z prokrastynacją.
• Ciekawym aspektem autosabotażu jest perfekcjonizm, który prowadzi do unikania lub porzucania zadań, jeśli nie jesteśmy w stanie wykonać ich idealnie. Konsekwencją takiego postępowania może być wypalenie zawodowe lub przeciążenie pracą. Przeczytaj: Perfekcjonizm - pomaga czy przeszkadza w pracy?
• Przeładowanie siebie zbyt wieloma zadaniami kończy się wykonaniem pracy o niskiej jakości, jeśli w ogóle jesteśmy w stanie ją oddać w terminie.
• Autosabotaż może również przybierać formę ucieczki w uzależnienia, takie jak alkohol, papierosy, gry komputerowe, telewizja, media społecznościowe.
• Niektórzy mogą nawet świadomie lub nieświadomie szkodzić swojemu zdrowiu czy symulować objawy chorobowe, aby usprawiedliwić niemożliwość wykonania zadania.
• U wielu osób pojawia się syndrom oszusta - jest to stan, w którym osoba nie wierzy w swoje osiągnięcia i ciągle obawia się, że zostanie odkryta jako oszust. To może prowadzić do unikania nowych wyzwań i braku rozwoju w karierze.

Jakie są przyczyny autosabotażu w pracy?

Skąd w takim razie bierze się autosabotaż w naszych działaniach zawodowych? Często może się wydawać, że skoro włożyliśmy wiele starań w dążeniu do realizacji projektu, nie jest możliwe, abyśmy to my sami przyczynili się do naszego niepowodzenia. Wszystko sprzymierzyło się przeciwko działaniom, a Ty od początku spodziewałeś się, że coś pójdzie nie tak? Jeśli często zdarzają Ci się takie sytuacje, to znaczy, że musisz stawiać czoło autosabotażowi. 

Przyczyny są zróżnicowane i złożone:

• Często wynikają z głęboko zakorzenionych przekonań o sobie samym, które mogą być negatywne lub samokrytyczne. Może to obejmować myślenie, że nie jesteśmy wystarczająco dobrzy, inteligentni lub zdolni, co prowadzi do samokrytyki.
• Strach przed porażką, krytyką lub odrzuceniem skutkuje unikaniem ryzyka i niepodejmowaniem inicjatywy.
• Wysokie oczekiwania i perfekcjonizm sprawiają, że zbyt wiele czasu osoba spędza na planowaniu i analizowaniu, zamiast na działaniu.
• W wyniku uczucia doznanej krzywdy pojawiają się negatywne emocje, z którymi trudno jest sobie poradzić. Prowadzi to do napędzania mechanizmu autosabotażu. 

Jak radzić sobie z autosabotażem?

Autosabotaż jest często trudny do zidentyfikowania, ponieważ osoba, która go praktykuje, może nie zdawać sobie sprawy, że szkodzi sobie. Często ma trudności z docenieniem siebie, nie dostrzega swoich zalet, a jednocześnie krytykuje innych i narzeka na otaczający świat. Pierwszym krokiem w walce z sabotującym nasze działania mózgiem jest uświadomienie procesów zachodzących w naszej głowie i odnalezienie motywacji do zmiany schematu postępowania. Warto zdecydować się na rozmowę z psychologiem, który dobrze zna ten destrukcyjny mechanizm autosabotażu, ale także zainwestować w podnoszące umiejętności osobiste szkolenia otwarte i szkolenia zamknięte organizowane przez AVENHANSEN. Polecamy między innymi:

• szkolenie z pewności siebie i skuteczności w realizacji zadań,
• szkolenie z automotywacji i radzenia sobie ze stresem,
• trening budowania pewności siebie i własnego wizerunku w życiu zawodowym i prywatnym.

Chcesz nauczyć się radzić z emocjami i zarządzać stresem w pracy?

Zapisz się na szkolenia otwarte z umiejętności osobistych

Przeczytaj na naszym blogu również:

• Czym jest komunikacja empatyczna? Jak rozwijać tę umiejętność?
• Czym jest eustres i jak go wykorzystać w pracy?
• Wielozadaniowość w pracy. Czy multitasking zawsze jest korzystny dla firmy?

Maciej Firlit

O autorze:
Założyciel i Prezes Zarządu AVENHANSEN Sp. z.o.o. z ponad 20-letnim doświadczeniem w branży szkoleniowej. Przeszedł wszystkie szczeble kariery zawodowej od sekretarza, przez HR-Managera, po Dyrektora i Prezesa Zarządu. Duży nacisk kładzie na wysoką jakość obsługi klienta. Jego liberalne podejście do zarządzania, bazujące na partnerstwie, słuchaniu innych i dyscyplinie jakościowej, przyczyniło się do sukcesu firmy AVENHANSEN. Jest precyzyjny, nie akceptuje półśrodków i dróg na skróty. Prywatnie największą radość czerpie z podróżowania i obcowania z naturą.

Więcej informacji: Maciej Firlit