Nie bez powodu dużo mówi się o konieczności zachowania równowagi pomiędzy pracą a odpoczynkiem. Utrata kontroli nad życiem zawodowym może doprowadzić do pracoholizmu. Uzależnienie od pracy, jak każde inne, niesie za sobą negatywne skutki dla zdrowia oraz psychiki. Obecne czasy sprzyjają temu, że pracujemy coraz więcej. Wszechobecność technologii, praca w domu i całodobowe cykle biznesowe z rosnącym zapotrzebowaniem na natychmiastową reakcję, sprawiły, że łatwiej jest uzależnić się od pracy. Dowiedz się, czym tak naprawdę jest pracoholizm i jakie są jego najczęstsze przyczyny i objawy. Czy pozostawanie w firmie po godzinach zawsze oznacza uzależnienie od pracy? Zapraszamy do lektury artykułu.
Spis treści:
Jak rozpoznać osobę uzależnioną od pracy?
Dlaczego ludzie stają się pracoholikami? Trzy główne przyczyny pracoholizmu
Jakie są skutki uzależnienia od pracy?
Czym jest pracoholizm?
Jeśli przyjrzymy się uważnie, w każdym środowisku jest osoba, która nieustannie nie ma czasu, jest zajęta i powtarza, że praca jest dla niej najważniejsza. Potrzeba aktywności zawodowej jest jedną z najważniejszych dla człowieka, ale dla pracoholika staje się często jedynym celem w życiu. Wszystko inne: rodzina, przyjaciele, wypoczynek, zaspokojenie osobistych pragnień schodzi na dalszy plan. Osoby uzależnione od pracy mogą wydawać się niespokojne, niecierpliwe i oderwane od swojego życia, a jednocześnie intensywnie skoncentrowane na zadaniach w firmie. Pracoholizm to zaburzenie, które sprawia, że osoba wręcz obsesyjnie podchodzi do swojej pracy. Termin ten został pierwszy raz zastosowany przez amerykańskiego psychologa religii Wayne Oates w 1971 roku.
Jak rozpoznać osobę uzależnioną od pracy? Objawy pracoholizmu
Typowe oznaki pracoholizmu to:
- praca do późna lub częste, niepotrzebne zabieranie obowiązków zawodowych do domu;
- ciągłe myślenie o pracy;
- wykonywanie wszystkich zadań samodzielnie, brak umiejętności pracy w grupie;
- sprawdzanie skrzynki pocztowej nawet podczas spotkań rodzinnych;
- brak czasu na życie osobiste;
- przejmowanie się każdym problemem w pracy, nawet tym błahym;
- brak innych tematów niż praca podczas spotkań towarzyskich;
- poczucie marnowania czasu w trakcie wykonywania innych zajęć niż praca;
- brak hobby i innych zainteresowań.
Do fizycznych objawów uzależnienia od pracy należy zaliczyć:
- bóle głowy;
- rozdrażnienie;
- bóle brzucha;
- problemy ze snem.
Chcesz nauczyć się walczyć ze stresem w pracy?
Zobacz ofertę szkoleń z umiejętności osobistych
Dlaczego ludzie stają się pracoholikami? Trzy główne przyczyny pracoholizmu
Pracoholicy rekompensują sobie pracą problemy osobiste, stracone szanse i ambicje. Kariera zawodowa stanowi tarczę ochronną przed problemami zdrowotnymi, trudnościami rodzinnymi, a nawet innymi uzależnieniami. Istnieją jednak zidentyfikowane przyczyny powodujące, że ludzie stają się uzależnieni od pracy.
1. Przyczyny psychologiczne pracoholizmu
Cechy psychologiczne mogą odgrywać kluczową rolę w uzależnieniu od pracy. Specjaliści uważają, że perfekcjoniści, osobowości narcystyczne lub ludzie o niskiej samoocenie mogą mieć większe skłonności do obsesyjnego oddania się pracy. Dużym wyzwaniem w przypadku pracoholizmu jest fakt, że w przeciwieństwie do społecznie nieakceptowanych uzależnień, takich jak alkoholizm, poświęcenie się pracy jest często postrzegane pozytywnie. Skupienie uwagi na karierze zawodowej stanowi sposób na zdobycie aprobaty i szacunku ze strony rówieśników lub rodziny.
2. Wpływ dzieciństwa na pracoholizm
Uzależnienie od pracy może być wynikiem wychowania. Stresujące dzieciństwo, konieczność podjęcia obowiązków dorosłych w młodym wieku i posiadanie rodziców o skłonnościach do pracoholizmu, mogą wpłynąć na naszą karierę zawodową.
Pracoholicy mogli również doświadczyć braku zaufania w relacjach w rodzinie lub sytuacji, w których miłość była uwarunkowana osiągnięciami w szkole. Praca może stać się mechanizmem kompensacyjnym, który pomaga zrównoważyć emocje, zastąpić niewygodne uczucia i osiągnąć poczucie spełnionego życia.
3. Czynniki związane z pracą
Inną odpowiedzią na pytanie "Dlaczego ludzie stają się pracoholikami?" może być fakt, że ich głównym źródłem emocjonalnego i społecznego kontaktu jest praca. Niektóre osoby stopniowo popadają w uzależnienie, w wyniku wyrabiania coraz większej ilości nadgodzin i stałego przepracowywania. Ten niezrównoważony styl pracy staje się następnie częścią ich osobowości. Podobnie, jak w przypadku innych uzależnień, ludzie dotknięci chorobą, nie zauważają niezdrowego braku równowagi między życiem prywatnym a pracą.
Pracoholizm a ciężka praca
Wiele osób jest głęboko zaangażowanych w swoją karierę i uważa pracę za bardzo satysfakcjonującą. Ilość czasu, jaki spędzamy w pracy, nie świadczy o pracoholizmie. Ciężko pracujący ludzie koncentrują się na określonych priorytetach, które muszą wykonać w terminie, więc wkładają w to dodatkowy wysiłek i nadgodziny. Po oddaniu projektu wracają do normalnego trybu życia. Natomiast pracoholicy nieustannie pracują, ponieważ muszą czuć się zajęci - ciągle myślą, martwią się o swoje miejsce w firmie i koncentrują na wykonywaniu zadań. Często osoby takie wierzą, że im bardziej są zajęte pracą, tym są ważniejsi dla przedsiębiorstwa.
Jakie są skutki uzależnienia od pracy?
Podobnie jak większość uzależnień, pracoholizm będzie się pogłębiać z czasem, dopóki dana osoba nie poprosi o pomoc. Ludzie mogą doświadczyć wypalenia, lęku, depresji i drażliwości, jeśli pracują aż do fizycznego i psychicznego wyczerpania. Jest to powszechny skutek uzależnienia od pracy. Wypalenie prowadzi do skrajnego stresu, zniszczonych relacji zawodowych i rodzinnych. Ponadto chroniczny niepokój, który czasami wynika z ciągłej pracy, odbija się na zdrowiu fizycznym. Przepracowanie prowadzi do osłabienia układu odpornościowego i zwiększonego ryzyka różnych chorób. Wszystkim osobom, które chcą uniknąć efektu wypalenia zawodowego, polecamy szkolenia zamknięte i szkolenia otwarte w AVENHANSEN, a wśród nich m.in. wypalenie zawodowe - przeciwdziałanie i zapobieganie, szkolenie z organizacji czasu pracy oraz szkolenie ze skuteczności w realizacji zadań.
Przeczytaj na naszym blogu również:
Maciej Firlit
O autorze:
Założyciel i Prezes Zarządu AVENHANSEN Sp. z.o.o. z ponad 20-letnim doświadczeniem w branży szkoleniowej. Przeszedł wszystkie szczeble kariery zawodowej od sekretarza, przez HR-Managera, po Dyrektora i Prezesa Zarządu. Duży nacisk kładzie na wysoką jakość obsługi klienta. Jego liberalne podejście do zarządzania, bazujące na partnerstwie, słuchaniu innych i dyscyplinie jakościowej, przyczyniło się do sukcesu firmy AVENHANSEN. Jest precyzyjny, nie akceptuje półśrodków i dróg na skróty. Prywatnie największą radość czerpie z podróżowania i obcowania z naturą.
Więcej informacji: Maciej Firlit
