W procesie komunikowania się wyróżniamy następujące aktywności:
- 14% pisanie
- 16% mówienie
- 17% czytanie
- 21% słuchanie zbiorowe
- 32% słuchanie w bezpośrednim kontakcie /badanie Barker i in., 1981/.
Wyniki te pokazują, jak bardzo ważne jest słuchanie. Paradoksalnie o słuchaniu mówimy najmniej podczas ćwiczenia naszych umiejętności komunikacyjnych. Wydaje się ono naturalne i nie nastręczające nam żadnych trudności.
A słuchanie w komunikacji interpersonalnej jest zdolnością cenniejszą niż mówienie. Wszyscy zapewne znamy słynne powiedzenie greckiego filozofa Sokratesa, że „natura dała nam dwoje oczu, dwoje uszu, ale tylko jeden język po to, abyśmy więcej patrzyli i słuchali, niż mówili.”
Menedżerowie ds. ZZL spytani o najważniejsze umiejętności szefów idealnych, jakich poszukują u kandydatów na rynku pracy i jakie rozwijają u kierowników w swoich organizacjach wymienili m.in. umiejętność słuchania. Kiedy o to samo pytam uczestników warsztatów z zarządzania – „Jakie są najważniejsze cechy szefa doskonałego?” – ci niezmiennie mówią o aktywnym słuchaniu.
Wszystkie zawody związane z kontaktami z ludźmi wymagają umiejętności słuchania dla lepszego budowania relacji z klientami, współpracownikami, pracownikami. Ta umiejętność jest niezbędna, aby lepiej zrozumieć swoje potrzeby, efektywniej wykonywać powierzoną pracę, zlecenie, zadanie.
Nie da się nie doceniać mocy słuchania. Jednak wiele osób przyznaje, że nie są dobrymi słuchaczami. Umiejętność dobrego, aktywnego słuchania to sztuka, którą powinniśmy ćwiczyć i doskonalić jak każdą inną umiejętność: czytania, pisania, języków obcych itp.
Naukę słuchania należy zacząć od analizy, czym różni się słyszenie od słuchania.
Słyszenie polega na tym, że fale słowne przedostają się przez błonę bębenkową w naszym uchu i docierają do mózgu w postaci świadomości dźwięku, szumu.
Słuchanie zaś to nadawanie znaczenia tym dźwiękom, rozumienie. Ponieważ słuchanie nie jest automatyczne, to częściej słyszymy niż słuchamy i stąd rodzą się nieporozumienia. Często powstrzymujemy się przed aktywnym słuchaniem, kiedy temat jest dla nas nieistotny, niezrozumiały, nudny; kiedy się z kimś/ czymś nie zgadzamy; kiedy nasze myśli zaprząta inny temat czy problem.
Dlaczego słuchamy?
- aby zrozumieć
- aby ocenić (jakość, wartość, korzyść przekazu)
- aby budować i podtrzymywać relacje
- aby pomagać innym
Aby dobrze słuchać należy:
- Słyszeć;
- Uczestniczyć w rozmowie;
- Rozumieć;
- Zapamiętywać;
- Reagować – reakcje słuchającego dają mówiącemu informację, jak rozumie on wyrażane treści.
Pamiętaj, że słuchacz doskonały podczas rozmowy z innymi 20% mówi, a 80% słucha
Jeśli chcecie poćwiczyć ze mną elementy aktywnego słuchania i poznać tajniki doskonałej komunikacji, to zapraszam serdecznie na moje szkolenia z komunikacji interpersonalnej, inteligencji emocjonalnej, autoprezentacji oraz wystąpień publicznych.
Agnieszka Olejnik, ekspert HR, coach kariery i wizerunku zawodowego, Senior Trener AVENHANSEN