"Nie ważne jak bardzo się zestarzejesz, jeżeli potrafisz podtrzymać chęć do bycia kreatywnym, to podtrzymujesz żyjące w tobie dziecko". Anon.
Kreatywność, zdolność do adaptowania różnych systemów i modeli do rozwiązywania własnych problemów jest niezwykle pożądaną cechą u każdego człowieka. Otaczające nas środowisko jest pełne inspiracji które możemy odnaleźć jeżeli będziemy posiadali otwarty na nowe rzeczy umysł. Niezależnie od dziedziny w jakiej realizujemy się zawodowo, kreatywność jest jednym z tych aspektów, który rozwija zarówno osobę wprowadzającą innowacyjne rozwiązanie, jak i umożliwiające rozwój samego środowiska pracy. Kreatywność umożliwia osiągnięcie personalnego spełnienia oraz sukcesu w wykonywanym zawodzie. Dzięki takiemu podejściu do życia, nowe ścieżki stają otworem, nowe możliwości rozwoju są w zasięgu ręki. Kreatywność oznacza również nowe rozwiązania, a tym samym przewagę nad konkurencją zadowalającą się utartymi schematami. Dzięki książce „The Art of Creative thinking” autorstwa sir Johna Harveya-Jonesa można zrozumieć podstawowe mechanizmy działania umysłu kreatywnego oraz przekonać się, w jaki sposób można stać się człowiekiem zdolnym do znajdowania nowatorskich rozwiązań.
W jaki sposób my, ludzie, tworzymy nowe rzeczy? Według sir Johna człowiek nie potrafi stworzyć coś z niczego – w tym celu posługujemy się wspomnieniami i obrazami które już kiedyś widzieliśmy i sytuacjami, których doświadczyliśmy. De facto, człowiek nie wymyśla niczego, czego wcześniej nie byłoby w naturze – człowiek potrafi jednak zespolić cechy różnych przejawów przyrody w sposób niespotykany nigdy wcześniej, i to właśnie jest kreatywne myślenie. Chodzi o zdolność do połączenia odległych z pozoru idei nicią skojarzeń, dzięki czemu powstaje nowa jakość. Kreatywność to zatem zdolność umysłu do spostrzegania powiązań pomiędzy różnymi rzeczami w celu rozwiązania swoich problemów.
"Ja nic nie wymyślam, ja ponownie odkrywam". Rodin.
Pewien człowiek odwiedził kiedyś firmę Henrego Forda. Po kilkugodzinnej wycieczce po obiekcie był całkowicie zachwycony i oczarowany tym, do czego doszedł człowiek będący jego gospodarzem. Nie mógł powstrzymać się od pochwalenia pracowitości i pomysłowości Henrego Forda. Powiedział że ciężko w to uwierzyć, iż człowiek który zaczynał 25 lat temu nie mając nic, dziś osiągnął wszystko. Ten jednak odpowiedział mu że się „myli, ponieważ każdy człowiek zaczyna z tym wszystkim, co jest dostępne w naturze. Wszystkie materiały, cała substancja, jest na miejscu”. Trzeba wyłącznie wiedzieć, co z tym można zrobić. Najważniejszą u kreatywnej osoby jest ta cecha, dzięki której potrafi połączyć różne elementy, w coś nowego. Wtedy dostępność materiałów, ich rodzai czy typ schodzi na dalszy plan - najważniejszy jest sam pomysł. To tyczy się mechaników, artystów czy biologów – wszystko czego potrzebują, jest przy nich od samego początku – to od nich jednak zależy czy wiedzą jak to wykorzystać.
"Całość jest więcej warta niż poszczególne składniki". Anon.
Kiedy jest się postrzeganym jako osoba kreatywna? Jakie czynniki wpływają na takie postrzeganie nas samych w oczach innych ludzi? Przysłowie to wyjaśnia - znalezienie nici łączącej dwie odległe idee, dające w efekcie rozwiązanie albo pomysł na coś zupełnie nowego jest furtką do bycia postrzeganym jako ktoś, kto jest kreatywny. Tak jak powiedział Henry Ford, wszystko jest na miejscu - zadanie dla człowieka to znaleźć sposób na połączenie gotowych elementów. To jest szansa dla człowieka posiadającego otwarty umysł.
Nigdy nie wiadomo skąd przyjdzie do nas kreatywny pomysł na rozwiązanie naszego projektu. Natchnienie może nadejść w najmniej oczekiwanym momencie. Przykładem niech będzie Soichiro Honda. Pomimo posiadania wspaniałego motoru napędowego, jego projekt nie mógł zostać ukończony. Projektanci oddawali mu szkice motocykla całkowicie odbiegające od jego wizji. Soichiro postanowił pojechać na tygodniowy urlop, aby odpocząć od zgiełku firmy i problemów z nią związanych. Udał się do Kyoto. W pobliżu miejsca w którym się zatrzymał na ten czas, stała niewielka świątynia buddyjska. W niej znajdowały się figurki przedstawiające wizerunki Buddy. Honda udał się jednego dnia do tej świątyni. W czasie, gdy przebywał w środku, rzuciły mu się w oczy pełne harmonii rysy twarzy Buddy. Stanowiło to dla niego inspirację do zaprojektowania nowego szkicu swojego motocykla – po kilku dniach studiowania różnych wizerunków Buddy powrócił do swojego miasta, aby już bez problemów dokończyć projekt.
Co zatem odgrywa ważną rolę w myśleniu kreatywnym?
- myślenie poprzez analogie, zwłaszcza w przypadku myślenia kreatywnego;
- obserwacja swojego otoczenia;
- obserwowanie istniejących już rozwiązań stanowiących remedium na nasze problemy;
- otwartość na łączenie różnych, z pozoru odległych od siebie, idei, i tworzenie na podstawie tego nowego rozwiązania
"Odkrycie oznacza obserwowanie tego, co wszyscy już widzieli oraz myślenie o tym, o czym jeszcze nikt nie pomyślał." Anon
Równie ważne jak bycie czujnym na otaczające nas środowisko, jest też świeże podejście do znajomych rzeczy. Nowe spojrzenie pozwala znaleźć lepsze rozwiązania znajomych problemów. Zrestartowanie swojego mózgu dzięki pomyśleniu o znajomej rzeczy jako dziwnej pozwoli na nowo rozpocząć proces myślenia o niej. Łatwo przyzwyczajamy się do swojego otoczenia, i ignorujemy rzeczy, które już raz poznaliśmy. Aby nabrać ponownego dystansu do takich rzeczy, należy pomyśleć o nich, jako o czymś nowym, nieznanym, jako czymś co warto poznać od nowa. Gdy natomiast coś jest w środowisku naprawdę nowe, coś co pojawia się i wymaga interpretacji – najlepiej porównać to do czegoś znanego, lecz nie poprzestawać tylko na tym.
Takie wskazówki można dowolnie wykorzystać aby ulepszyć swoje dotychczasowe umiejętności lub zmienić stare nawyki. W jaki sposób? Można na przykład połączyć dwie z pozoru odległe dziedziny – przemówienia przed publicznością oraz grę w teleturnieju. Zaskakujące połączenie? Już dziś jest stosowane z powodzeniem jako sposób na zwiększenie uwagi publiczności zgromadzonej na sali podcza spotkania służbowego pracowników firmy, lub innej okazji. Pomysł opiera się na założeniu, że wplątując w przemówienie elementy gry zwiększy się zaangażowanie uczestników oraz da szanse prelegentowi na bardziej efektywne przekazanie najistotniejszych punktów. Sama gra natomiast ma za zadanie wzbudzić u uczestników śmiech, rozbawić ich.
Zabawne elementy prezentacji zmieniają jej charakter z poważnej i nudnej na bardziej relaksującą i ciekawszą, co sprzyja zachowaniu zwiększonej koncentracji i percepcji przekazywanych faktów. Ponadto daje możliwość prelegentowi na „wyczucie” swojej publiczności, na nawiązanie z nią pozytywnego kontaktu. Budowany jest w ten sposób wizerunek który ludzie akceptują i obdarzają większym zaufaniem.
Jak twierdzą osoby korzystające z tego rodzaju techniki, nudne i z pozoru obowiązkowe spotkania z pracownikami nabrały nowego wymiaru – pracodawcy nawiązali kontakt z każdym uczestnikiem takiego spotkania, nawet z osobami które dotąd nie zabierały głosu na ważnych spotkaniach a według innych nudne spotkania traktujące np. o indywidualnych kontach emerytalnych stały się powodem do zabawy z której pracownicy wynoszą faktyczną wiedzę z której mogą skorzystać w trakcie wykonywania normalnych obowiązków. Jak widać zatem nowatorskie rozwiązania w takiej dziedzinie jak np. przemówienia potrafią zwiększyć ich jakość jak i również trochę zmienić ich charakter – na bardziej przyjazny, interesujący oraz taki z którego pracownicy wynoszą więcej faktycznej wiedzy.
